Herstructurering vastgoed zonder overdrachtsbelasting ondanks opvolgende verkoop
Een herstructuring van vastgoed zou niet belast moeten zijn met overdrachtsbelasting. Hiervoor kent de wet verschillende vrijstellingen. Verkoop van een dochtermaatschappij na herstructurering en inbreng van vastgoed, zorgt echter voor een zwaardere bewijspositie.
Herstructurering, splitsing en overdrachtsbelasting
Recent lag de volgende zaak voor bij de rechter. Partij X verkoopt brandstoffen en bezit tankstations. Om bedrijfseconomische en marktstrategische reden worden de tankstations afgesplitst in een nieuwe dochtervennootschap waarna de vennootschap wordt verkocht. Een splitsing is alleen vrij van overdrachtsbelasting als deze is ingegeven door zakelijke overwegingen. Het is immers niet de bedoeling dat een splitsing wordt gebruikt om belastingheffing uit te stellen of te ontgaan. Partij X heeft echter wel de schijn tegen gezien de snelle verkoop. Nog voor de splitsing waren de aandelen in de nieuwe vennootschap al verkocht. Betekent dit dat belastingheffing wordt uitgesteld of ontgaan?
Rechtbank: geen zakelijke overwegingen
Belastingheffing wordt niet ontgaan of uitgesteld als is gesplitst op basis van zakelijke overwegingen. De Rechtbank kijkt echter door de splitsing heen, ziet in feite het verkoopklaar maken van de tankstations en geen zakelijke overwegingen voor de splitsing. Ook had ‘gewoon’ gekozen kunnen worden de tankstations te verkopen aan de nieuwe dochtervennootschap. Dat hierbij alle contracten zouden moeten worden heronderhandeld – bij een splitsing hoeft dit niet – vindt de Rechtbank onvoldoende zwaarwegend.
Hof: wel zakelijke overwegingen
Het Hof komt tot een andere conclusie; de splitsing is wél ingegeven door zakelijke overwegingen. Het Hof lijkt daarbij de splitsing op zichzelf te bekijken, en niet zozeer in verband met de verkoop van de aandelen. Het Hof laat niet zien wat nu precies de doorslag gaf, en waarom hij dit nu anders vindt dan de Rechtbank. Belangrijk is in ieder geval geweest dat de destijds verantwoordelijke leidinggevende bij het Hof heeft kunnen toelichten dat het uitstellen of ontgaan van belastingheffing niet het doel was. De rechters zullen – mijns inziens – hebben gekeken naar de directe aanleiding en redenen voor de splitsing. Ik kan mij voorstellen dat als er geen andere reden was geweest voor de splitsing dan de verkoop van de tankstations wel belastingheffing zou zijn uitgesteld of ontgaan. Maar als de (manier van) herstructurering op zichzelf ook zinvol is zonder dat verkoop plaatsvindt is dit misschien anders.
Belang van de uitspraak
Tegen de uitspraak is bij de Hoge Raad in cassatieberoep gegaan. De uitspraak is dan ook nog niet definitief. Desondanks blijkt ook uit deze uitspraak dat bij een herstructurering goede fiscale begeleiding belangrijk is en onnodige heffing van belasting kan voorkomen. Indien u een herstructurering gaat uitvoeren, zijn wij u dan ook graag van dienst.
Bron: Hof Den Haag 5 oktober 2018, BK-18/00425 ECLI:NL:GHDHA:2018:3798
Note: Als gevolg van nieuwe jurisprudentie en wetswijzigingen kan het voorgaande op het moment van lezen achterhaald zijn. Wij adviseren dat u zich ook altijd laat informeren over de actuele stand van de jurisprudentie en wetgeving, graag staan wij u hierin bij.